Basari için, ögrencinin hayattan ne bekledigini amacinin ne oldugunu bilmesi gerekir.Basarili olmanin tek ve mutlak ölçüsü iyi bir üniversiteye girmek, herkesin gipta ettigi bir meslege sahip olmak degildir. Insan, yetenekli oldugu çok degisik alanlarda, severek yapabilecegi çesitli islerde kendini ortaya koyabilmisse, yasamdan zevk alan biri ise, basarili olmus demektir.
Hayatta en büyük amaç mutlu olmaktir. Her sey bunun ugruna yapilmaktadir. Ancak herkesin mutlu olmak için kullandigi araçlar farklidir.
Sizler, üniversite sinavlarina hazirlanirken, sizi mutlu edecek, severek yapabileceginiz bir meslegi elde etmeye çalisiyorsunuz. Ancak sizi mutlu edecek meslegi ya da meslekleri önceden belirlemis olmaniz, çalismaniz için size çok önemli bir yol gösterici olacaktir.
Çalismanizin yönünün belirlemek ve çalisma isteginizi sürekli tutmak için yapmaniz gereken en önemli sey, sizi ilerde mutlu edecek yolu belirlemektir. Neye ulasmak için çalistiginizi bilmeniz gerekir.
Planli ve Programli Çalisin
Amaciniza ulasmak için hangi dersi ne kadar çalisacaginizi, ne zaman çalisabileceginizi, ne kadar gayret göstermeniz gerektigini bilmelisiniz.Zamani israf etmemek, en saglikli sekilde degerlendirmek için, her etkinligi planlayarak yapmak gerekir. En kullanisli çalisma plani, haftalik olandir. Haftalik çalisma plani yaparken, her gün, hangi saatlerde hangi etkinligi yaptiginizi düsünerek, her etkinlik için belli zamanlar ayirin. Dersi en verimli çalisabilmeniz için yapmaniz gereken sey, dersinizi engelleyecek etkenlerin en az oldugu saatleri çalismaya ayirmaktir.Bunu saptadiktan sonra yapacaginiz sey ise, çalismaniz gereken dersleri, belirlediginiz saatlere dengeli olarak dagitmaktir.
Planli Çalismanin Yararlari
· Her ise daha rahat zaman ayirmanizi ve yapmak istediginiz seyleri daha huzurlu yapmanizi saglar.
· Hangi dersi çalisacaginiza karar vermemekten dolayi zaman kaybetmenizi, bir dersi birakip digerine geçmenizi önler.
· Her derse yeterince zaman ayirmanin verdigi bir güven saglar.
· Günü gününe çalisma nedeniyle,sinav öncesi çalisma süresini kisaltir, sinav panigini önler ve çalisma verimini yükseltir.
· Ögrenilecek konunun kisa bir zamana sikistirilmasi yerine, uzun zamana yayilarak daha kalici ve etkili olmasini saglar.
· Anne-babaniz ile aranizda ders çalisma konusunda çikabilecek anlasmazliklari önler.
· Bilinçli bir plan yapmaniz, derse kendinizi daha kolay vermenizi saglar.
Plan Yaparken Nelere Dikkat Etmeniz Gerekir?
· Derslerin planini dengeli olarak yapin, belli derslere agirlik vererek, çalisilmasi gereken diger dersleri ihmal etmeniz, amaciniza ulasmanizi güçlestirir.
· Günde kaç saat çalisilmasi gerektigi, ögrenciden ögrenciye degismektedir. Günlük çalisma süresi, ögrencinin ögrenme kapasitesine, temel bilgisine, derslerdeki eksigine göre degisir. Bugüne kadar hiç çalisma aliskanligi edinmemis bir ögrenci,baslangiçta daha az bir çalisma ile baslayip, gittikçe arttirabilir. Günlük ortalama çalisma süresi olarak 4-5 saat verilebilir. Bu ihtiyaca göre azalir ya da artabilir.
· Ara vermeden yapilan uzun süreli çalisma da, sik aralarla, uzun dinlenmeli olarak yapilan kisa çalisma da verimsiz olur. En uygunu, 40-50 dakikalik çalisma sonunda 5-10 dakika bir ara vererek derse devam etmektir. Farkli özellikteki derslere geçerken verilen ara biraz daha uzun olabilir.
· Planinizda derslere vereceginiz çalisma sürelerini, ögrenmeginiz dersin özelligine ve sizin o dersteki basari durumunuza göre ayarlamaniz gerekir.
· Ayni tür çalisma gerektiren derslerin ard arda gelmesi yerine, degisik çalisma gerektiren derslerin ard yarda gelmesine çalisin. Örnegin problem çözme gerektiren bir dersin arkasina okuma, anlatma, yazma gerektiren derslerin gelmesi uygun olabilir.
· Zor dersleri en rahat anlayabileceginiz saatlere yerlestirin. Arastirmalar, en verimli çalisma saatlerinin sabahin erken saatleri, ögleden sonra 14-16 arasi oldugunu ayrica, yatmadan önce yapilan tekrarlarin yararli oldugunu ortaya koymakla birlikte, verimli çalisma saatleri ögrenciden ögrenciye degismektedir.
· Tekrar için ayirdiginiz saatler, genellikle dersin sinifta ögrenildigi zamana yakin saatler olmalidir. Çünkü dersin sinifta islendigi gün tekrar edilmesi unutma olasiligini azaltir, ögrenmeyi pekistirir. Ayrica derse gitmeden önce hazirlik yapilmasi da ögrenmeyi kolaylastirir, dersi daha iyi izlemeye yardimci olur.
· Çalisma planinizda, derslerinizi mümkün oldugunca günün ayni saatlerine yerlestirmeniz yararli olur. Böylece her gün o saatlerde derse kendinizi daha kolay verebilirsiniz.
· Planinizda ilk çalisacaginiz saate sevdiginiz bir dersi koymaniz, yine planinizi daha kolay uygulamaniza, kendinizi derse daha kolay vermenize yardimci olacaktir.
· Yemeklerden hemen sonra çalismaya baslamayip, yemekten yaklasik yarim saat kadar sonra derse oturmaniz daha yararli olacaktir.
· Planinizda, televizyon, müzik, arkadaslik, kitap okuma gibi etkinliklerle ders çalisma saatlerini birbirinden ayirarak, bu etkinliklere de belli süreler vermeniz, çalisma saatlerinde aklinizin diger etkinliklere takilmasini önleyecektir.
Sunu da önemle belirtmek gerekir ki, yeterince uykuya, dinlenmeye, rahatlatici, keyif verici etkinliklere zaman ayirmadan çalismaya gereginden fazla zaman ayirmak, bir süre sonra bikkinliga neden olabilir. Bu nedenle asil dikkat edilmesi gereken sey, çalismaya çok fazla yer verip, bunun bir bölümünü verimsiz geçirmek yerine, çalisma sürelerini en verimli sekilde kullanma yollarini bilmektir. Bu durum da, çalisma için daha az süre yeterli olur.
Ders çalismaya baslayabilme davranisi “karar vermeyi” gerektirir. Çalismaya baslamak için karar verebilmemiz ise ders çalismaya yönelik olarak bildiklerimiz ile inandiklarimiz arasindaki uyuma baglidir.
Programli bir çalismanin temelinde yatan en önemli unsur “zaman denetimi”dir. Bizler zamanimizi planlayarak gelecegimizi bugüne tasiriz. Aslinda her ögrenci için zaman aynidir. Her ögrenci için bir gün 24 saat, bir hafta 7 gündür. Önemli olan bu zamani saptadigimiz hedefler ve öncelikler dogrultusunda kullanmamizdir.
Hedeflerimizi belirleyebilmemiz için söyle bir liste yapabiliriz.
· Hayat Amaçlari (Uzun Vadeli)
· Bir yillik amaçlar (Orta vadeli )
· Bir aylik amaçlar (Kisa vadeli)
10 yil sonra neleri 1 yil sonra neleri 1 ay sonra neleri basarmis olmayi isterdiniz?
Elektrik Mühendisi Üniversiteyi Deneme sinavinda olmak isterdim. Kazanmak isterdim. Basarili olmak isterdim. Görüldügü gibi bu hedeflerin hepsi birbirini tamamlayan ve biri olmazsa digerinin de olamayacagi türdeki hedeflerdir.Belirledigimiz amaçlara ulasabilmemiz için günlük faaliyetlerimizi “öncelik sirasina” almamiz gerekir.
Bir gün içinde yapilabilecek faaliyetleri alt alta yazalim.
· TV seyretmek
· Arkadaslarla bulusmak
· Ders çalismak
· Müzik dinlemek
· Yemek
· Uyku
Simdi de her faaliyetin önem derecesini belirleyelim.
· A. En yüksek öncelik (önem) derecesine sahip (olmazsa olmaz grubu)
· B. Orta derecede öneme sahip (olmali grubu)
· C. Düsük önem (öncelik) derecesine sahip (olsa da olur olmazsa da grubu)
Planlama yapabilmemiz için kuralimiz, A grubu faaliyetleri bitmeden B; B grubu faaliyetleri bitmeden, C grubu faaliyetlerine geçmemek.
Bizler programli çalisarak daha önce belirledigimiz önceliklere göre hareket etmis oluruz. Böylece ilk önce sosyal faaliyetlere evet, derse hayir demek yerine; ders çalismaya evet demeyi, sosyal faaliyetleri de ödül olarak almayi basarabiliriz. Çalisma programi,zamanimizi kontrol altina almamiz konusunda bize yardim ederken, ayni zamanda ”hangi dersin hangi konusundan” çalismaya baslayacagimizi da tespit eder. Planlamamizi yapip, hedeflerimizi belirledikten sonra, bizi hedefimize ulastiracak olan çalisma programi hazirlayabiliriz. “Ders Çalisacagim “ düsüncesiyle giden bir ögrenci bu dersin hangi konusundan çalismaya baslayacagini düsünerek zaman kaybedecektir. Oysa “Ben bugün Matematik dersinin Sayilar konusunu çalisacagim.” Derse, daha saglikli bir yol izlemis olacaktir. Çalisma programi denince aklimiza gelen sey “tekrar programi” olmalidir. Sadece belirli saatlerde derse oturulan, belirli saatlerde mola alinan bir çizelge akla gelmemelidir. Programimiz günlük tekrari mutlaka içermelidir.
Unutmayin ki ögrendiklerimizin %40’ini ilk 20 dakikada, % 55’ini 1 saatte, %65’ini 9 saatte, %80’ini 24 saatte unuturuz.
Günlük yasamda kontrol altina alamadigimiz durumlarla karsilasilabilecegi dikkate alinmalidir. Programimiz günlük ya da haftalik olarak düsünülmeli, her programin bir amacinin olmasi saglanmalidir. Programi derslere verdigimiz önemli bir randevu gibi düsünebilir, çalismaya daha kolay baslayabiliriz. Programimizi olustururken dikkat edecegimiz noktalar arasinda konulari bilme oranimiz ve amacimiza göre hangi konulara öncelik verecegimizin belirlenmesi gerekir. Programli çalisma size bir pusula görevi görecek ve hedefinize ulasmada size yardim edecektir.
Günlük çalisma programi
· O gün ögrenilen konularin tekrari ve test çözümü,
· Ödevlerin tamamlanmasi,
· Bir gün sonra islenecek konularin ön hazirligi konularini içermelidir.
Öyleyse Program;
· Zamani etkin sekilde kullanmanizi,
· Neye, nereden baslayacaginiza karar vermenizi,
· Bilgilerinizi ne kadar özümsediginizi görmenizi,
· Ne zaman dinlenip, ne zaman çalisacaginiza karar vermenizi,
· Geleceginize bir adim daha yaklasmanizi kolaylastiran çok önemli bir araçtir.
Planinizi Uygulamakta Güçlük Çekiyorsaniz
Tüm bu siraladigimiz özelliklere dikkat ederek plan yaptiginiz halde kendinizi derse veremiyorsaniz; temel bilgi eksikligi nedeniyle ya da dersi anlayamadiginizdan çalismayi istemiyor olabilirsiniz. Bu durumda “Sosyal Dersleri Çalisirken” ve “Matematik-Fen Derslerine Çalisirken” bölümlerini inceleyin ve yazilanlari uygulamaya çalisin.
Böyle bir durum söz konusu degil de güvensizlik, kazanamama korkusu vb. olumsuz duygu ve düsüncelerle kendinizi derse veremiyorsaniz öncelikle bundan kurtulmaya çalisin. Bu durumda, elinizdeki kitapçigin “Sinav Kaygisi” bölümünü dikkatlice okuyun, önerileri uygulamaya çalisin.
1- Belirli Bir Çalisma Odasi yada Kösesi Düzenleyin
Evin degisik yerlerini degil, belli bir yerini çalisma yeri olarak hazirlayin. Hep ayni yerde çalismak, çalisacaginiz yere geldiginizde kendinizi derse daha kolay vermenizi saglar. Çalisma davranisi için uyarici bir rol oynar.
En uygun çalisma ortami söyle olmalidir:
· Üzerinde çalismak için tüm araç ve gereçlerin (kitap, defter, kalem, kagit, silgi vb.)
· Oda isisi ne çok soguk, ne çok sicak olmamalidir.
· Oda sik sik havalandirilmali, düzenli ve temiz olmalidir.
· Çalisma ortaminda radyo, teyp, televizyon gibi dikkat dagitabilecek nitelikte fazla resim, fotograf, afis, poster gibi uyaricilar olmamalidir.
· Çalisma masasi ve odasi sadece ders çalismak için kullanilmalidir.
2- Masa Basinda Oturarak Çalisin
Uzanarak ya da yatarak çalismak yerine masa basinda oturarak çalismak, dikkatin daha uzun süreli derste kalmasini kolaylastirir. Uzanarak, yatarak, masanin üzerine abanarak ya da sandalyede geriye yaslanarak çalismak, çalisirken kisa sürede dikkatin dagilmasina, hemen gevsemeye ve uykuya neden olan davranislardir.
Çalisma masanizda, ders disi faaliyetlerde (mektup yazmak, kitap okumak, hayal kurmak, günlük yazmak, siir yazmak vb.) bulunmayin.
3- Dersi Ezberlemeden Ögrenmeye Çalisin
Ögrenmeye çalistiginiz konuyu ezberlemekten kaçinin. Ezberleyen ögrencide yorum yapma, baglanti kurma, sebep-sonuç iliskisini görme, ana fikir bulma gibi yetenekler gelismez. Ayrica ezberlenen bilgi ile sinav sorulari arasinda baglanti kurmak zor olur. Bu nedenle mutlaka çalisilan konularla ilgili bol ve degisik soru örnekleri çözmek gerekir. Çözülemeyen sorular mutlaka tekrar edilmelidir.
Sosyal Bilimler Derslerini Çalisirken:
Sosyal dersler, amaçsiz okundugu zaman, kisa sürede sikici hale gelir, uyku getirir ve derse istek azalir. Bu nedenle çalismaniz gereken konuyu, mutlaka hangi amaçla okudugunuzu, size gerekli bilgilerin neler oldugunu belirleyerek okuyunuz. Böylece, hem amaciniza ulasmak için daha yogun dikkat harcadiginiz için uyanik kalacaksiniz, bu sikilmanizi önleyecek, hem de okudugunuz bölümlerde size gerekli bilgileri ararken, gereksiz ayrintilari ezberlemekten uzaklasacaksiniz.
Sosyal dersleri çalisirken su sirayi takip edebilirsiniz:
· Önce konuyu, geriye dönüsler yapmadan, duraklamadan süratle bir kez okuyun.(Çok kisa bir zaman alir.)
· Tekrar basa dönerek ara basliklardan, ana basliklardan koyu yazilmis yerlerden yararlanarak konunun size ne kazandiracagini,hangi amaçla okuyacaginizi belirtmek üzere sorular çikarin, varsa baska kaynaklardan konu ile ilgili sorulari ekleyin. Böylece,konunun size hangi sorularin cevabini verecegini belirlemis olursunuz.
· Sorulariniz, konudaki bilgilerin özelligine göre; tanimlarla, benzerlik ve ayriliklarla ilgili ne, nasil nerede, ne zaman seklinde, örneklerle ilgili sorular olabilir.
· Çikardiginiz sorularin cevabini bulmaya çalisarak konuyu daha dikkatli olarak tekrar okuyun. Böylece ayrintilari daha kolay atarsiniz, bir sorunun cevabini aradiginiz için daha dikkatli okursunuz ve daha az sikilirsiniz.
· Buldugunuz cevaplari, daha önce çikardiginiz sorularin karsisina yazin.
· Tema haline getirilebilecek bölümleri tema haline getirin.
· Çikardiginiz soru ve cevaplarla, varsa semaya bakarak konuyu bir kez anlatin.
· Son kez parçalar, sorular arasinda baglanti kurmaya çalisarak konuyu bütünlestirip, hafizadan tekrarlayin.
· Hatirlayamadiginiz bölümleri tekrar ele alin.
Bu sekilde çalisma, bir konuyu uzun süre çalisip zaman kaybetmenizi, ezberlemenizi, gereksiz ayrintilari yüklenmenizi önleyecek, ayni zamanda elinizde konu ile ilgili önemli notlarin olmasi da, sinav öncesi tekrarlarda size zaman kazandiracaktir.
4- Çalismanizi Degerlendirin
Çalismanizin sonunda, kendinizi degisik sorularla, problemlerle degerlendirin. Cevaplayamadiginiz sorularin ait oldugu konulari tekrar ele alin. Özellikle, ara ve deneme sinavlari sonunda, bos biraktiginiz, yanlis yaptiginiz sorular üzerinde durarak, bu konulari tekrar çalisin. Çalisirken sunlara dikkat edin.
· Sorularin hangi konudan ve konunun hangi bölümünden çikarildigini belirleyin.
· Tuttugunuz notlardan, kaynak kitaplardan, ders kitaplarindan o bölümü inceleyin.
· Sorulari çözmekte yine güçlük çekiyorsaniz, önceki yillardan konu ile ilgili temel bilgi eksikliginiz olup olmadigini inceleyin.
Eksiginiz varsa Lise-1 ve Lise-2 kitaplarindan da ilgili bölümleri tekrar gözden geçirin.
· Anlama gücünüzü gelistirin. Ögrenme anlamaktir. Ögrenmekte oldugunuz konu ile ilgili bilgileri nerede ve nasil uygulayabileceginizi kendinize sorun.
· Yine anlamakta güçlük çekiyorsaniz. Ilgili ders ögretmenine sorun.
5- Kaynaklardan Yararlanin
Çalistiginiz dersle ilgili, anlamakta güçlük çektiginiz konu oldugunda, degisik kaynaklardan yararlanin. Elinizin altinda test kitaplari, yardimci kitaplar, ders kitaplari, sözlük, ansiklopedi gibi kaynaklar bulunsun.
6- Zorlandiginiz Dersi Bir Kenara Birakmayin
Özellikle Matematik ve bazi Fen derslerinde zorlanan ögrencilerin, o dersleri tamamen birakip hiç çalismadiklarini görüyoruz. Bu ögrenciler, bu derslerin içinde mutlaka kolay anlayabilecekleri konular oldugu bilmelidir.
Çok zorlandiginiz bir dersin, tüm konularini ögrenmeye çalisip, güveninizi yitirerek dersten uzaklasmak yerine, anlayabileceginiz konulardan çikabilecek sorulari çözerek, kazanma sansinizi arttirabilirsiniz.
7- Kendinizi Çalismaya Zorlayin
Yukarida açiklamaya çalistigimiz verimli ve etkili ders çalisma yöntemlerini uygulamak, tamamen bir irade ve iç disiplin olayidir.
Ders çalismak için iyi bir nedeniniz varsa, kendinizi biraz zorlayarak, çalisma sirasindaki güçlükleri tek tek ortadan kaldirmaniz zor olmaz. Yeter ki ne istediginizi bilin, çalismak için kendinize iyi bir zemin hazirlayin ve ögrenmeyi isteyin. Gerisi kendiliginden gelecektir
